AK-47

Huro

Karabinek AK (ros. Автомат Калашникова – automat Kałasznikowa, polskie desygnaty 7,62 mm pmK, 7,62 mm kbk AK) – karabin automatyczny konstrukcji radzieckiej z okresu po II wojnie światowej.

W ZSRR prace nad bronią strzelającą nabojem pośrednim rozpoczęły się się już w latach 30. XX wieku, kiedy konstruktorzy radzieccy, w ramach przyjacielskiej współpracy technicznej, zapoznali się z niemieckimi osiągnięciami w tej dziedzinie. Pracowano równocześnie nad amunicją i bronią kalibru 7,62 mm oraz 5,5 mm. Działania te, zostały zarzucone w momencie wybuchu wojny. Zajęto się bieżącymi potrzebami frontu. Zainteresowanie bronią na nabój pośredni, powróciło po zdobyciu pierwszych egzemplarzy niemieckich karabinów MKb-42 oraz pojawieniu się, dostarczanych z USA, karabinków M1 Carbine.

We wrześniu 1943 roku, w OKB-44 kierowanym przez inż. Jelizarowa, zakończono prace nad nabojem pośrednim 7,62 mm x 41. Został on przyjęty do uzbrojenia jako Nabój wz.43. Od marca 1944 rozpoczęto jego eksperymentalną produkcję w fabryce nr. 543 w Uljanowsku.

W listopadzie 1943 roku ogłoszono pierwszy konkurs na całą rodzinę broni. Miała się ona stać podstawą uzbrojenia strzeleckiego Armii Radzieckiej. Miał to być: karabin samopowtarzalny, karabin automatyczny (wg. radzieckiej nomenklatury – automat) strzelający nabojem pośrednim i ręczny karabin maszynowy. Nowy typ karabinu automatycznego, według założeń, miał być bronią wsparcia. Miał zwiększać siłę ognia drużyny piechoty w ataku i obronie. Nie miał być podstawową bronią piechoty, a jedynie następcą pistoletu maszynowego. Jego masa miała wynosić do 5 kg, a z dwoma pełnymi magazynkami nie przekraczać 9 kg. Broń nie mogła być dłuższa niż 1000 mm, a lufa nie krótsza niż 500 mm. Magazynek miał mieć pojemność co najmniej 30 naboi.

Testy trwały do 11 stycznia 1948 roku. Karabin AK-47 wygrał w nich bezdyskusyjnie. Pobił konkurencję w próbach żywotności i niezawodności. Wyróżniał się także prostotą konstrukcji. Mimo oficjalnego protestu pozostałych uczestników konkursu, zapewniło mu to pierwszą lokatę w ogólnej ocenie konstrukcji. Został jednocześnie rekomendowany do przyjęcia na uzbrojenie armii.

W sierpniu 1949 podjęto decyzję o całkowitym przezbrojeniu armii radzieckiej w nowe karabiny. Zaplanowano dostarczenie latach 1951-1955 2,5 mln karabinów AK, oraz 1,5 mln karabinów SKS.

Pierwszym producentem AK były zakłady nr. 74 w Iżewsku. Miała ona duże kłopoty z uruchomieniem produkcji nowej broni. Okazało się, że konieczne jest dokonanie ponad 450 poprawek w dokumentacji technicznej. Karabiny te, są określane jako AK typu I. Posiadały one komory zamkowe wykonane metodą głębokiego tłoczenia. Okazało się że fabryka ma kłopoty z wdrożeniem tej technologii. Opracowano nową komorę zamkową wykonywaną poprzez frezowanie z odkuwki. Komora zamkowa typu II była uniwersalna i stosowano ją zarówno w karabinach AK, jak i AKS. Montaż kolby stałej był możliwy dzięki zastosowaniu obsady łączącej komorę zamkową z kolbą. Ponieważ element ten osłabiał mocowanie kolby, od 1953 roku rozpoczęto produkcję AK z ponownie przekonstruowaną komorą zamkową. Jest ona znana jako typ III. Była ona wykonywana identyczną technologią jak komora zamkowa typu II, ale była produkowana w dwóch wersjach (dla karabinów AK i AKS) różniących się sposobem montażu kolby, dzięki czemu wyeliminowano obsadę kolby stałej. Wersja z 1953 roku stała się ostateczną i jest najbardziej rozpowszechnionym modelem AK.

Od 1956 roku ZSRR rozpoczął sprzedaż licencji na produkcję karabinu AK. Był on produkowany w wielu państwach świata (m.in. w Polsce (AK typu III 44 060 szt. i kbk-g wz.60 i kbk-g wz.60/72 5000 + 500 szt.), Rumunii (AIM), Węgrzech (AKM-63), NRD, Chinach (Type 56), Finlandii (Valmet M62) i Bułgarii). W drugiej połowie lat pięćdziesiątych karabinek AK został zmodernizowany i wprowadzony do uzbrojenia armii radzieckiej jako AKM. Także licencja na tę wersję trafiła wkrótce do wielu krajów.